Historia książki – dziedzina wiedzy badająca książkę od początków jej istnienia. Historia
ta dzieli się na dwa okresy: książkę rękopiśmienną – sprzed ery druku, tworzoną do 1500 roku (zalicza się tu też inkunabuły), oraz na epokę książki drukowanej, której rozwój zawdzięczamy Janowi Gutenbergowi.

Niewiele wiadomo o wytwarzaniu książki rękopiśmiennej w Polsce średniowiecznej. Niektórzy badacze nawet wątpią, czy w tym okresie w ogóle istniały na jej terenie jakiekolwiek skryptoria. Decydującym w tym względzie momentem było przyjęcie przez Mieszka I w 966 roku religii chrześcijańskiej według obrządku łacińskiego, przez co Polska dostała się w orbitę wpływów kultury zachodniej. Pierwsze księgi zostały do Polski przywiezione przez duchownych przybyłych z Czech w orszaku Dąbrówki. W tym czasie znajomość pisania i czytania na terenie Polski była zjawiskiem zupełnie wyjątkowym. Posiadali tę umiejętność właściwie tylko obcokrajowcy, przebywający tutaj np. w celach misyjnych, oraz ich uczniowie – również należący do stanu duchownego. Jeśli zatem istniały wówczas warsztaty pisarskie, to – podobnie jak w całej Europie – należy się ich doszukiwać w klasztorach, m.in. benedyktyńskich, które znajdowały się w Tyńcu, na Łysej Górze, w Lublinie i Trzemesznie.

Materiał pisarski
Do pisania wykorzystywano wyłącznie lub prawie wyłącznie pergamin. Pierwsza znana dziś wiadomość o papierze w Polsce pochodzi z roku 1325; chodzi w niej o rachunki ze świętopietrza i dziesięcin, zbierane przez wysłanników papieskich – obcokrajowców. Sami Polacy zaczęli pisać na papierze dopiero ok. roku 1360. Na rządy Kazimierza Wielkiego przypadł zatem początek coraz częstszego wypierania pergaminu przez tańszy od niego papier – choć ten prawie do końca XV wieku pochodził wyłącznie z importu. Mimo to już o sto lat wcześniej zdobył on wyraźną przewagę nad pergaminem i w praktyce ograniczył jego stosowanie do szczupłej grupy rękopisów. Były to przede wszystkim księgi liturgiczne oraz inne, którym z jakichś powodów zamierzano nadać niezbyt ciekawą szatę graficzną (np. księgi przeznaczone na dary). Ich produkcją od końca XIV wieku aż do początku XVI stulecia zajmowali się nie tylko duchowni, lecz także ludzie świeccy, tzw. katedraliści. Mianem tym określano pisarza artystę, czyli kaligrafa zawodowo uprawiającego tę sztukę w celach zarobkowych.

Język pisarski
Ponieważ wspólnym językiem duchowieństwa i szkół była wówczas łacina, wszystkie książki pisane były w tym właśnie języku. Polszczyzna pojawia się w nich co najwyżej w postaci oddzielnych słów czy też krótkich zdań, jak to ma miejsce w Księdze henrykowskiej.

Książka drukowana
W roku 1450 Jan Gutenberg udoskonalił technologię ruchomej czcionki, co przyspieszyło powielanie i rozpowszechnianie książek.

Ciekawostki
Pierwsza książka wydrukowana ruchomą czcionką pochodzi z Korei. Jest to „Kompendium rytów i obrządków” (czyli podręczny zbiór podstawowych zwyczajów i sposobów zachowania), dzieło w 50 tomach, wydrukowane w 28 kopiach w 1234 roku.